Đường cong lợi suất đảo ngược ở thị trường Mỹ ảnh hưởng tới thị trường chứng khoán Việt Nam như thế nào?

Đường cong lợi suất là gì?

Đường cong lãi suất (Yield curve) là đồ thị mô tả mối quan hệ giữa lãi suất và kỳ hạn của một công cụ nợ (cùng mức và chất lượng tín dụng). Đường cong lãi suất thường được tạo cho lãi suất trái phiếu chính phủ, do loại trái phiếu này có rủi ro thấp nhất và có nhiều kì hạn.
Đường cong lãi suất có ba dạng:

• Đường cong lãi suất bình thường: lãi suất trái phiếu dài hạn cao hơn lãi suất trái phiếu ngắn hạn, đường cong lãi suất dạng này xuất hiện phổ biến nhất bởi thông thường các nhà đầu tư mong muốn lãi suất cao hơn ở các trái phiếu dài hạn do loại này rủi ro cao hơn so với trái phiếu ngắn hạn. Thông thường, trái phiếu kì hạn ngắn được coi là có rủi ro thấp hơn và do vậy có lợi suất thấp hơn so với trái phiếu kì hạn dài.
• Đường cong lãi suất đảo ngược: lãi suất trái phiếu ngắn hạn cao hơn lãi suất trái phiếu dài hạn. Trong trường hợp này nhà đầu tư cho rằng nền kinh tế trong tương lai gần sẽ gặp khó khăn nhưng vẫn hoạt động tốt trong dài hạn, trái phiếu kì hạn ngắn sẽ bị đánh giá là rủi ro hơn kì hạn dài. Vì vậy nhà đầu tư đòi hỏi trái phiếu kì hạn ngắn phải có mức lợi suất cao hơn.
• Đường cong lãi suất phẳng: lãi suất trái phiếu ngắn hạn bằng lãi suất trái phiếu dài hạn. Đây là dấu hiệu của việc chuyển đổi nền kinh tế.

Trong 3 loại đường cong lợi suất, đường cong lợi suất đảo ngược khá hiếm xuất hiện, nó được coi như yếu tố dự báo suy thoái của nền kinh tế.

Nguyên nhân đường cong lãi suất đảo ngược

Nếu nhà đầu tư tin rằng kinh tế Mỹ ở trong trạng thái tốt, lạm phát tăng cao, họ sẽ giảm tỷ trọng nắm giữ trái phiếu kì hạn dài (10 năm) và đầu tư nhiều vào tài sản rủi ro. Khi nhu cầu trái phiếu kì hạn dài giảm, lợi suất trái phiếu sẽ tăng (Mối quan hệ tỷ lệ nghịch giữa nhu cầu trái phiếu và lợi suất trái phiếu).

Ngược lại, nếu nhà đầu tư tin rằng triển vọng kinh tế sẽ xấu đi và lạm phát giảm sút, nhu cầu trái phiếu kì hạn dài sẽ tăng lên, đẩy lợi suất trái phiếu kì hạn này giảm xuống. Nói một cách khác, khi nhà đầu tư cho rằng suy thoái đang tới gần, họ kì vọng FED sẽ cắt giảm lãi suất nhiều hơn khiến mặt bằng lợi suất sẽ giảm. Bởi kì vọng như vậy, họ sẽ chấp nhận mua trái phiếu dài với lợi suất thấp để đổi lại lợi nhuận từ tăng giá của trái phiếu khi lãi suất giảm. Điều này làm lợi suất trái phiếu ngắn hạn tăng cao hơn lợi suất trái phiếu dài hạn và tạo nên đường cong lãi suất đảo ngược.

Đường cong lãi suất đảo ngược Mỹ ảnh hưởng tới Việt Nam như thế nào?

Theo thống kê, trong vòng 100 năm qua điều này chỉ xảy ra 28 lần nhưng có tới 22 lần dẫn tới khủng hoảng kinh tế Mỹ. Và khủng khoảng kinh tế Mỹ sẽ nổ ra sau 12 – 18 tháng sau khi sự kiện này xuất hiện. Trong năm 2022, đường cong lợi suất đảo ngược lại xuất hiện khi lãi suất trái phiếu chính phủ Mỹ 2 năm cao hơn 10 năm. Chốt phiên ngày 19/7, lãi suất Kho bạc kỳ hạn 2 năm ở mức 3,23%. Mức này cao hơn mức trung bình dài hạn là 3,14%. Lãi suất Kho bạc 10 năm ở mức 3,01%. Trong khi mức trung bình dài hạn là 4,27%. Điều này dự báo kinh tế Mỹ và kinh tế toàn cầu sẽ đương đầu với nhiều khó khăn trong thời gian sắp tới.

Theo nhiều chuyên gia, kinh tế Việt Nam không bị ảnh hưởng quá mạnh từ tình hình kinh tế thế giới nhờ áp dụng chính sách tài khóa. Bằng việc giảm tất cả các loại thuế liên quan đến hàng hóa nhập khẩu và quan trọng nhất là xăng dầu. Nhờ tình hình kinh tế ổn định so với tình hình chung trên thế giới, Việt Nam có thể trở thành điểm hút đối với các nhà đầu tư nước ngoài.

Nguồn: Tổng hợp

Chứng khoán Pinetree miễn phí hoàn toàn phí giao dịch trọn đời và công cụ lãi suất Margin 9%/năm không kèm điều kiện. Đây là mức phí tốt nhất thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay.