Mối quan hệ giữa tỷ lệ lạm phát và thị trường chứng khoán

Lạm phát là gì

Lạm phát là sự tăng mức giá chung một cách liên tục của hàng hóa và dịch vụ theo thời gian và sự mất giá trị của một loại tiền tệ nào đó. Khi mức giá chung tăng cao, một đơn vị tiền tệ sẽ mua được ít hàng hóa và dịch vụ hơn so với trước đây, do đó lạm phát phản ánh sự suy giảm sức mua trên một đơn vị tiền tệ.

Các mức độ lạm phát

Lạm phát được phân thành ba cấp: Lạm phát vừa phải, lạm phát phi mã và siêu lạm phát.

• Lạm phát vừa phải: được đặc trưng bằng giá cả tăng chậm và có thể dự đoán được. Tỷ lệ lạm phát hàng năm là một chữ số. Khi giá tương đối ổn định, mọi người tin tưởng vào đồng tiền, họ sẵn sàng giữ tiền vì nó hầu như giữ nguyên giá trị trong vòng một tháng hay một năm. Mọi người sẵn sàng làm những hợp đồng dài hạn theo giá trị tính bằng tiền vì họ tin rằng giá trị và chi phí  mua và bán sẽ không chệch đi quá xa.
• Lạm phát phi mã: tỷ lệ tăng giá trên 10% đến < 100% được gọi là lạm phát 2 hoặc 3 con số. Đồng tiền mất giá nhiều, lãi suất thực tế thường âm, không ai muốn giữ tiền mặt.Mọi người chỉ giữ lượng tiền tối thiểu vừa đủ cần thiết cho việc thanh toán hằng ngày vàthích giữ hàng hóa, vàng hay ngoại tệ.
• Siêu lạm phát: tỷ lệ tăng giá khoảng trên 1000% /năm. Đồng tiền gần như mất giá hoàn toàn. Các giao dịch diễn ra trên cơ sở hàng đổi hàng do tiền không còn làm được chức năng trao đổi. Nền tài chính bị khủng hoảng.

Mối quan hệ giữa lạm phát và thị trường chứng khoán

Một ví dụ chứng tỏ sự tương quan giữa thị trường chứng khoán và tỷ lệ lạm phát, chúng ta hãy cùng nhìn biểu đồ của VN-Index từ năm 2002 – nay và những tác động của chỉ số CPI tới chứng khoán là như thế nào. CPI năm 2008 đạt mức cao nhất, thị trường chứng khoán cũng tạo đỉnh và rơi vào chu kỳ giảm sốc. 2009, lạm phát  được khống chế thành công, CPI ở mức thấp nhất khiến cho kinh tế vĩ mô ổn định và chứng khoán tăng lại. Năm 2011, lạm phát tăng trở lại khiến cho chứng khoán tiếp tục giảm trở lại. Năm 2015, lạm phát thấp kỷ lục, chứng khoán tăng mạnh mẽ.

Nhìn vào mối tương quan giữa tình hình lạm phát và thị trường chứng khoán Việt Nam những năm vừa qua, có thể nhận thấy: khi lạm phát tăng ở mức độ vừa phải kết hợp với  việc cung tiền tăng mạnh và mở rộng chi tiêu của chính phủ, hệ quả sẽ khiến cho thị trường chứng khoán tăng trưởng nóng. Nếu lạm phát tăng quá cao, vượt quá tầm kiểm soát cộng với việc thắt chặt tiền tệ sẽ khiến thị trường chứng khoán suy giảm nhanh. Nếu lạm phát giảm cộng với nới lỏng chính sách tiền tệ và tài khóa thì hệ quả là thị trường chứng khoán sẽ tăng trở lại. Khi lạm phát tăng có mức độ nhưng không đến mức quá cao, cộng với chính sách tiền tệ thắt chặt thì thị trường chứng khoán sẽ đi ngang (sideway).

Nhìn chung, lạm phát tăng cao thường được coi là tín hiệu tiêu cực cho thị trường chứng khoán vì khiến cho chi phí vay, chí phí đầu vào (nguyên vật liệu, lao động) tăng theo, và giảm mức sống của người dân. Điều quan trọng nhất là lạm phát sẽ khiến cho tăng trưởng thu nhập kỳ vọng giảm xuống, gây áp lực cho giá cổ phiếu.

• Lạm phát trái kỳ vọng là vấn đề

Thông qua tỷ lệ lạm phát mỗi năm, thị trường chứng khoán sẽ đưa ra dự báo và thông qua đó điều chỉnh lợi nhuận kỳ vọng để thoát khỏi sức ảnh hưởng của lạm phát.

Ví dụ, nếu nhà đầu tư đặt mục tiêu tỷ suất lợi nhuận ròng 6%/năm sau lạm phát (bao gồm cổ tức), và mức lạm phát đang ở 2%/năm, họ chắc chắn sẽ mong muốn tỷ suất lợi nhuận trong năm đó ít nhất 8%.

Nhưng nếu lạm phát đột ngột tăng từ 2% lên 4% trong một khoảng thời gian ngắn, những dữ liệu thu thập trong quá khứ cho thấy thị trường sẽ phản ứng tiêu cực.

Đó là vì nhà đầu tư giờ đây đòi hỏi tỷ suất lợi nhuân cao hơn để bù đắp lại những rủi ro họ phải đối mặt. Thay vì lợi nhuận 8%, nhà đầu tư sẽ nâng kỳ vọng lên ít nhất 10% và giá cổ phiếu sẽ nhiều khả năng giảm xuống.

Để đạt được hiệu quả danh mục, nhà đầu tư nên tìm hiểu các tin tức về tình hình kinh tế thế giới cũng như tình hình kinh tế vĩ mô để đưa ra các chiến lược đầu tư và quản lý rủi ro phù hợp cho mình.

Nguồn: Tổng hợp

Chứng khoán Pinetree miễn phí hoàn toàn phí giao dịch trọn đời và công cụ lãi suất Margin 9%/năm không kèm điều kiện. Đây là mức phí tốt nhất thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay.