Cách sử dụng công thức của Benjamin Graham để định giá cổ phiếu

Benjamin Graham là giáo sư kinh tế, nhà quản lý quỹ thành công với mức sinh lãi hàng năm của ông là tầm 20%/ năm. Ông được biết đến là cha đẻ của đầu tư giá trị và là tác giả của hai cuốn sách nổi tiếng là “Nhà đầu tư thông minh” & “Phân tích chứng khoán”. Benjamin Graham cũng là thầy của Warren Buffett – nhà đầu tư thành công nhất thế giới hiện tại.

Định giá cổ phiếu là gì?

“Định giá cổ phiếu là tìm giá trị thực hay giá trị nội tại của một cổ phiếu, dễ hiểu hơn là ta đánh giá xem cổ phiếu đó đáng giá bao nhiêu tiền.”

Có rất nhiều công thức, các phương pháp định giá và nổi bật nhất là các công thức của Benjamin Graham.

Công thức định giá cổ phiếu của Benjamin Graham

• Công thức định giá 1

Công thức đầu tiên được Benjamin Graham công bố ở trong cuốn sách: Phân tích chứng khoán (Stock Analysis), cụ thể:

Trong đó:

• V là giá trị của cổ phiếu
• EPS là thu nhập trên 1 cổ phiếu sau thuế lũy kế 12 tháng gần nhất
• 5 là tỷ lệ P/E ước tính của 1 cổ phiếu có tốc độ tăng trưởng thu nhập 0%
• g là tỷ lệ tăng trưởng kép bình quân trong 7 – 10 năm tới

• Công thức định giá 2

Trong đó:

• 4: Tỷ suất thu hồi vốn tối thiểu hay lãi suất phi rủi ro vào khoảng năm 1962
• y: lãi suất trái phiếu doanh nghiệp xếp hạng AAA 20 năm hiện tại.

Benjamin Graham bổ sung vào công thức  con số 4.4 là mức tỷ suất thu hồi vốn tối thiểu (hay còn gọi là lãi suất phi rủi ro.Tại năm 1962, khi Benjamin Graham công bố công thức này, lãi suất phi rủi ro tại Mỹ là khoảng 4.4% (tương đương lãi suất trái phiếu xếp hạng AAA kỳ hạn 20 năm). Do đó, để điều chỉnh công thức cho hiện tại, cần thêm biến số y là lãi suất phi rủi ro kỳ hạn 20 năm ở thời điểm hiện tại.

AAA là trái phiếu đô thị hay trái phiếu Công ty được xếp hạng cao nhất, được thanh toán toàn bộ vốn và lãi kỳ vọng khi đến hạn. Trái phiếu xếp hạng AAA, AA, A, và BBB bởi công ty Standard & Poor’s, và xếp hạng Baa hay cao hơn bởi Moody’s Investors Service, được xem là loại trái phiếu xếp hạng đầu tư, đủ điều kiện để ngân hàng và các định chế tiết kiệm mua làm chứng khoán đầu tư.

• Công thức định giá 3

Trong đó:

• EPS: thu nhập trên mỗi cổ phần
• BVPS: giá trị sổ sách trên mỗi cổ phần

Lưu ý khi áp dụng công thức định giá của Benjamin Graham vào thị trường chứng khoán Việt Nam

Các công thức định giá của Benjamin Graham chủ yếu ra đời vào giữa thế kỉ 20 và được ứng dụng tại thị trường chứng khoán Mỹ. Tuy đến nay, các công thức trên vẫn được nhiều nhà đầu tư tại Việt Nam ứng dụng nhưng có một số điều chỉnh để phù hợp với thị trường Việt Nam.

Công thức 1: V = EPS x (7 + 1.5g)

Để áp dụng một cách có hiệu quả các chuyên gia cho rằng nên lựa chọn sử dụng EPS (normalized EPS) đã được điều chỉnh đối với những khoản thu nhập bất thường. Normalized EPS cũng được khuyến nghị sử dụng cho công thức 2 và 3 của Benjamin Graham.

Công thức 2: V =[ EPS x (7 + 1.5g) x 4.4] / y

Ở công thức của Benjamin Graham tham số y đại diện cho lãi suất phi rủi ro kỳ hạn 20 năm ở thời điểm hiện tại.  Theo một số chuyên gia, có thể sự dụng trái phiếu chính phủ 10 năm cho yếu tố này phù hợp với thị trường Việt Nam. Ngoài ra nên điều chỉnh giá trị y sao cho hợp lý với tình hình vĩ mô trong thời gian tới như là việc kì vọng tăng lãi suất trong tương lai.

Ví dụ thực tiễn về định giá cổ phiếu

Cổ phiếu VHM:

Với EPS (2020) = 8.315

Và giả định g = 9.5%/năm

y = 3.1%

Book value per share (2020): 27.095 đồng

Ta có,

Theo công thức 1:  V= EPS*(7 + 1.5g) = 8.315 x (7 + 1.5 x 9.5) = 176.693(đ)

Theo công thức 2: V = [EPS x (7 + 1.5g) x 4.4] / y = [8.315*(7+1.5×9.5)x4.4]/3.1=250.790(đ)

Theo công thức 3: V = (22.5 x EPS x BVPS) ^ (½) =(22.5x8315x27.095)= 71.197(đ)

Thực tế cho thấy rằng với 3 công thức khác nhau cho ra 3 kết quả khác nhau và trong trường hợp này là khá chênh lệch giữa các công thức. Trong quá khứ Waren Buffett từng chi sẻ “Giá trị thực cổ phiếu Bershire Hathaway nằm trong khoảng tầm 10.000 đô la/cổ phiếu đến 100.000 đô la/cổ phiếu”. Do đó, giá trị thực của cổ phiếu là 1 dải rộng, chứ không phải là một con số chính xác. Theo kết quả tính toán, giá trị thực của cổ phiếu VHM nằm trong khoảng từ 71.197 đồng đến 250.790 đồng.

Nhà đầu tư có thể tham khảo các công thức trên khi đánh giá cổ phiếu và quyết định đầu tư nhưng lưu ý cần thêm nhiều yếu tố khác nữa để đảm bảo có thể tìm được giá trị phù hợp nhất cho cổ phiếu mình muốn.

Nguồn: Tổng hợp

Chứng khoán Pinetree miễn phí hoàn toàn phí giao dịch trọn đời và công cụ lãi suất Margin 9%/năm không kèm điều kiện. Đây là mức phí tốt nhất thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay.