Hệ thống KRX là gì? Những điều cần biết về hệ thống KRX chuẩn bị ra mắt

Thị trường chứng khoản Việt Nam đang đứng trước một bước chuyển mình lịch sử với sự kiện Hệ thống Công nghệ Thông tin mới KRX sắp đi vào vận hành. Được ví như “trái tim mới”, KRX không chỉ là một bản nâng cấp công nghệ đơn thuần mà còn hứa hẹn mở ra một kỷ nguyên giao dịch mới, hiện đại và hiệu quả hơn, tiệm cận các chuẩn mực quốc tế. Vậy hệ thống KRX là gì và nhà đầu tư cần biết những gì về hệ thống này? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây của Pinetree.

Hệ thống KRX là gì?

Hệ thống KRX là hệ thống công nghệ thông tin quản lý và điều hành giao dịch trên thị trường chứng khoán Việt Nam, được ký kết và triển khai bởi Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE) với Sở Giao dịch Chứng khoán Hàn Quốc (KRX) vào năm 2012. Đây là một giải pháp phần mềm tổng thể, bao gồm nhiều hệ thống con phức tạp, nhằm thay thế cho hệ thống công nghệ cũ đang được sử dụng tại HOSE, Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) và Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam (VSDC).

Nói một cách dễ hiểu, KRX đóng vai trò như “bộ não” và “hệ thống thần kinh trung ương” của toàn bộ thị trường, chịu trách nhiệm xử lý các nghiệp vụ cốt lõi như:

• Quản lý và vận hành hệ thống giao dịch: Nhận lệnh, khớp lệnh, hiển thị thông tin giao dịch.
• Hệ thống thanh toán bù trừ: Thực hiện bù trừ và thanh toán các giao dịch chứng khoán một cách tập trung và an toàn.
• Hệ thống lưu ký chứng khoán: Quản lý việc đăng ký, lưu ký, thực hiện quyền liên quan đến chứng khoán.
• Giám sát thị trường: Phát hiện và cảnh báo các giao dịch bất thường, đảm bảo tính minh bạch.
• Quản lý thông tin nhà đầu tư và thành viên thị trường.
• Hỗ trợ các sản phẩm tài chính mới.

Việc triển khai KRX không chỉ là nâng cấp phần mềm mà còn là tái cấu trúc quy trình nghiệp vụ, hướng tới sự đồng bộ, hiệu quả và an toàn cho toàn thị trường.

Vì sao TTCK Việt Nam cần triển khai hệ thống KRX?

Hệ thống công nghệ cũ của TTCK Việt Nam, dù đã qua nhiều lần nâng cấp, vẫn bộc lộ những hạn chế nhất định, đặc biệt khi quy mô thị trường ngày càng lớn và nhu cầu giao dịch ngày càng phức tạp:

• Năng lực xử lý hạn chế: Hệ thống cũ thường xuyên gặp tình trạng quá tải, nghẽn lệnh khi thanh khoản thị trường tăng cao đột biến, gây ảnh hưởng đến trải nghiệm và cơ hội giao dịch của nhà đầu tư.
• Thiếu vắng các tính năng và sản phẩm hiện đại: Hệ thống cũ chưa hỗ trợ triển khai các nghiệp vụ quan trọng như giao dịch trong ngày (T+0), bán khống có bảo đảm, các loại lệnh điều kiện phức tạp hay các sản phẩm phái sinh đa dạng khác.
• Chưa đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế: Việc thiếu các tính năng và cơ chế vận hành theo chuẩn quốc tế là một trong những rào cản lớn cho mục tiêu nâng hạng TTCK Việt Nam từ cận biên lên mới nổi.
• Hiệu quả thanh toán bù trừ chưa tối ưu: Mô hình thanh toán bù trừ hiện tại còn tiềm ẩn rủi ro và chưa đạt hiệu quả cao nhất.

Do đó, việc đưa vào vận hành hệ thống KRX được xem là bước đi tất yếu và cấp thiết để giải quyết các vấn đề trên, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của TTCK Việt Nam trong tương lai.

Những điểm nổi bật và lợi ích chính của hệ thống KRX

Hệ thống KRX mang đến hàng loạt cải tiến và tính năng vượt trội, hứa hẹn tạo ra những thay đổi lớn cho thị trường:

Nâng cao năng lực xử lý lệnh và tính ổn định

• KRX được thiết kế để xử lý khối lượng lệnh lớn hơn nhiều lần so với hệ thống cũ (ước tính từ 3-5 triệu lệnh/phiên hoặc hơn), giảm thiểu tối đa tình trạng nghẽn lệnh.
• Tốc độ xử lý lệnh nhanh hơn, đảm bảo tính chính xác và hiệu quả trong giao dịch.
• Kiến trúc hệ thống hiện đại, giảm thiểu rủi ro gián đoạn giao dịch.

Triển khai giao dịch trong ngày (Intraday Trading – T+0)

• Đây là một trong những thay đổi được mong chờ nhất. KRX tạo tiền đề kỹ thuật cho phép nhà đầu tư mua và bán cổ phiếu ngay trong cùng ngày giao dịch (thay vì phải chờ T+2.5 như hiện tại).
• Lợi ích: Tăng tính thanh khoản cho thị trường, cho phép nhà đầu tư phản ứng nhanh hơn với biến động giá, tạo ra nhiều chiến lược giao dịch linh hoạt hơn.

*Lưu ý: Việc triển khai T+0 còn phụ thuộc vào các quy định pháp lý và mức độ sẵn sàng của thị trường, không chỉ là yếu tố công nghệ.

Cho phép bán khống có bảo đảm

• KRX hỗ trợ nghiệp vụ bán khống, cho phép nhà đầu tư vay cổ phiếu để bán trước và mua lại sau để trả, kỳ vọng thu lợi từ xu hướng giá giảm. Hoạt động này sẽ được kiểm soát chặt chẽ (có bảo đảm) để hạn chế rủi ro.
• Lợi ích: Cung cấp công cụ phòng ngừa rủi ro và tìm kiếm lợi nhuận khi thị trường giảm, tăng tính hấp dẫn và hiệu quả của thị trường.

Đa dạng hóa sản phẩm và loại lệnh

• Hệ thống mới có khả năng hỗ trợ nhiều sản phẩm tài chính phức tạp hơn như quyền chọn, các hợp đồng tương lai mới, chứng quyền có bảo đảm với nhiều loại tài sản cơ sở hơn.
• Cho phép áp dụng các loại lệnh điều kiện đa dạng (lệnh dừng, lệnh chờ,…) giúp nhà đầu tư quản lý giao dịch và rủi ro tốt hơn.

Cải thiện cơ chế thanh toán bù trừ (CCP)

• KRX hoạt động theo mô hình Đối tác bù trừ trung tâm, nơi VSDC đóng vai trò là người mua của mọi người bán và người bán của mọi người mua.
• Lợi ích: Giảm thiểu rủi ro thanh toán cho các bên tham gia giao dịch, tăng cường an toàn và hiệu quả cho toàn hệ thống.

Tăng cường giám sát thị trường

• Hệ thống cung cấp các công cụ giám sát tiên tiến, giúp Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và các Sở Giao dịch phát hiện sớm các hành vi giao dịch bất thường, thao túng giá, đảm bảo thị trường vận hành minh bạch, công bằng.

Nền tảng quan trọng cho mục tiêu nâng hạng thị trường

• Việc vận hành KRX với các tính năng hiện đại như T+0, CCP giúp TTCK Việt Nam đáp ứng được nhiều tiêu chí quan trọng mà các tổ chức xếp hạng quốc tế như FTSE Russell hay MSCI đặt ra, mở rộng cơ hội được nâng hạng lên thị trường mới nổi, thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài mạnh mẽ hơn.

Hệ thống KRX không chỉ là một dự án công nghệ thông tin đơn thuần mà là một bước tiến mang tính cách mạng đối với thị trường chứng khoán Việt Nam. Với khả năng xử lý vượt trội, hỗ trợ các nghiệp vụ và sản phẩm hiện đại, KRX hứa hẹn sẽ nâng cao đáng kể hiệu quả, tính minh bạch và sự hấp dẫn của thị trường.

Hệ thống KRX sẽ chính thức “go-live” vào ngày 05/05/2025 trong sự hưng phấn và kỳ vọng từ nhà đầu tư cá nhân. Sự kiện được coi như một cảnh cửa mở ra một chương mới đầy triển vọng, góp phần quan trọng vào mục tiêu nâng hạng thị trường và đưa chứng khoán Việt Nam hội nhập sâu rộng hơn với thế giới.

Với lợi thế là công ty chứng khoán đến từ Hàn Quốc, Pinetree tự tin với hệ thống Core chuẩn Hàn, dễ dàng kết nối thông suốt KRX. Để giao dịch chứng khoán với mức phí giao dịch 0 đồng trọn đời cùng Pinetree, NĐT có thể mở tài khoản trên ứng dụng Pinetree AlphaTrading tại đây.