Phân biệt thị trường chứng khoán sơ cấp – Thị trường chứng khoán thứ cấp

Thị trường chứng khoán (TTCK) là nơi diễn ra các hoạt động trao đổi, mua bán, chuyển nhượng các loại chứng khoán, qua đó thay đổi chủ thể nắm giữ chứng khoán. Dựa theo tính chất của chứng khoán, thị trường chứng khoán được chia thành hai loại: Thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp.

Thị trường Sơ cấp là gì?

Thị trường chứng khoán sơ cấp (primary market) là thị trường mua bán các loại chứng khoán mới phát hành, còn được gọi là thị trường cấp một hoặc thị trường phát hành.

Chức năng quan trọng nhất của thị trường sơ cấp là huy động vốn cho nền kinh tế, trong đó nhà phát hành đóng vai trò là người huy động vốn, còn người mua chứng khoán đóng vai trò là nhà đầu tư. Tiền bán chứng khoán trên thị trường sơ cấp sẽ thuộc về nhà phát hành.

Nhà phát hành có thể là Chính phủ hoặc Chính quyền địa phương, thông qua việc phát hành trái phiếu để giải quyết vấn đề thâm hụt ngân sách, thêm vốn xây dựng các công trình hạ tầng cơ sở hay phúc lợi công cộng.

Nhà phát hành cũng có thể là các doanh nghiệp, thông qua phát hành cổ phiếu hoặc trái phiếu để có thêm nguồn vốn mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh.

Nguồn vốn của thị trường sơ cấp chủ yếu được hình thành từ tiền tiết kiệm của người dân và của một số tổ chức phi tài chính. Qua hoạt động của thị trường sơ cấp, nguồn tiền nhàn rỗi trong dân cư, trong các tổ chức kinh tế, xã hội được chuyển hoàn thành vốn đầu tư dài hạn cho người phát hành chứng khoán. Bởi vậy, thị trường sơ cấp đóng vai trò quan trọng trong việc luân chuyển nguồn tiền từ nơi nhàn rỗi sang nơi cần sử dụng, đồng thời thúc đẩy các khoản tiết kiệm để đưa vào đầu tư.

Thị trường Thứ cấp là gì?

Thị trường chứng khoán thứ cấp (secondary market) là thị trường giao dịch các chứng khoán đã được phát hành trên thị trường sơ cấp.

Thị trường thứ cấp diễn ra việc mua bán chứng khoán giữa các nhà đầu tư, tiền thu được từ việc mua bán chứng khoán không thuộc về nhà đầu tư chứng khoán, nhượng lại quyền sở hữu chứng khoán cho nhà đầu tư khác.

Sau khi phát hành chứng khoán thường được mua đi bán lại nhiều lần trên thị trường thứ cấp, nhất là đối với cổ phiếu. Việc mua bán này có thể nhằm mục đích cất giữ tài sản tài chính, nhận một khoản thu nhập cố định hàng năm (thông qua cổ tức, trái tức,…) hoặc để hưởng chênh lệch giá.

Nhờ có thị trường thứ cấp, tính thanh khoản của các chứng khoán đã được phát hành trên thị trường sơ cấp được đảm bảo, nhà đầu tư có thể chuyển đổi chứng khoán họ đang sở hữu thành tiền mặt.

Hoạt động của thị trường thứ cấp chỉ làm thay đổi quyền sở hữu các chứng khoán đã được phát hành mà không làm tăng thêm lượng vốn đầu tư cho nền kinh tế.

So sánh thị trường chứng khoán sơ cấp và thị trường chứng khoán thứ cấp

Mối quan hệ giữa thị trường chứng khoán sơ cấp và thị trường chứng khoán thứ cấp

Giữa TTCK sơ cấp và TTCK thứ cấp có mối quan hệ nội tại, trong đó thị trường sơ cấp là cơ sở, là tiền đề, thị trường thứ cấp là động lực. Nếu không có thị trường sơ cấp thì không có chứng khoán để lưu thông trên thị trường thứ cấp. Ngược lại nếu không có thị trường thứ cấp thì thị trường sơ cấp khí hoạt động tốt.

Việc phân biệt thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp có tính chất tương đối. Trong thực tế tổ chức TTCK, rất khó có sự phân định đâu là thị trường sơ cấp và đâu là thị trường thứ cấp, nghĩa là trong một TTCK vừa có giao dịch của thị trường sơ cấp vừa có giao dịch của thị trường thứ cấp – vừa diễn ra việc mua bán các chứng khoán mới phát hành, vừa diễn ra việc mua đi bán lại chứng khoán.

Nguồn: Tổng hợp

Chứng khoán Pinetree miễn phí hoàn toàn phí giao dịch trọn đời và công cụ lãi suất Margin 9%/năm không kèm điều kiện. Đây là mức phí tốt nhất thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay.